“Ik ben een 72-jarige Helmonder uit De Eeuwsels. Ik ben al meer dan 40 jaar geïnteresseerd in duurzame energie. Er zijn zoveel mogelijkheden die we nog niet benutten… Zon, wind, het benutten van waterkracht uit bestaande stuwen en sluizen die overal in rivieren en kanalen zijn, waar nu niets mee wordt gedaan… Neem alleen al de kansen die werkeiland Neeltje Jans biedt! Ik lees vaak over ideeën die als nieuw worden gepresenteerd, maar die las ik 40 jaar geleden ook al. Ze zijn gewoon nog niet genoeg van de grond gekomen. Weet je waar ik tegenaan loop? Tegen wat ik de gevestigde commerciële orde noem. Grote bedrijven hebben grote belangen die soms haaks staan op het groene denken. Ik lees ook wel eens prachtige ideeën van deskundigen, maar met het doorvoeren ervan zouden hun werkgevers er niet wel bij varen. En dan gebeurt het dus ook niet. Misschien ben ik wat voorbarig en zie ik het ietwat te somber in, maar dat is hoe ik het voel. Dingen komen niet van de grond. Pas als er geld te verdienen is, springt men erin. Dan kan er geprofiteerd worden.”
Samenhang
“Ik heb op de conferentie met veel mensen gesproken. Knappe koppen, allemaal specialisten. Ik wil er wel voor waken dat we uiteindelijk in de valkuil trappen en te weinig verbinden. Is er voldoende samenhang? Of opereren we allemaal op eilandjes, met onze eigen gebieden van expertise?”
Aanwenden van bronnen
“We willen met Helmond energieneutraal worden. Dat betekent dat we de aanwezige bronnen moeten aanwenden! Er zijn diverse ideeën waarmee ik ben gaan rekenen. Laten we er in Helmond op grote schaal mee beginnen, Helmond als pilotstad. Het zet Helmond op de kaart! De ogen van de wereld, gericht op onze stad. Uiteindelijk brengt ons dat veel meer dan alleen een duurzame stad. Mijn eerste idee gaat over het duurzaam verwarmen van je huis.”
Idee 1: het huis duurzaam verwarmen
“Door zonne-energie op te slaan in kruipruimten, kunnen we de hele winter overbruggen. Een systeem dat weinig kost. Wel moeten de huizen dan voorzien worden van lage temperatuur (vloer)verwarming. Als je de vloer immers op ongeveer 25 graden krijgt, wordt het binnen 21 graden. Om die opslag te bereiken hebben we ‘n dubbelwandige waterzak nodig, die circa 40.000 liter water kan bevatten. Veel huizen hebben kruipruimtes. In de dubbele wandsleuf boven, naast en onder het water, wordt lucht gepompt. Stilstaande lucht is een slechte warmtegeleider en zal met zeer weinig kosten het warme water in de zak isoleren als een thermoskan. Het hele dak wordt van zonnecollectoren voorzien die het warme water afgeven aan de inhoud van de warmwaterzak. Een gemiddelde collector krijgt in twaalf uur zonneschijn 200 liter op 80 graden Celsius. Dus 40 vierkante meter levert in 12 uur 8.000 liter warm water. Natuurlijk is er ook afkoeling, maar bij elke zonneschijn is er ook weer verwarming. Nu heb ik berekend dat als de temperatuur zakt naar 50 graden Celsius, je gedurende vier maanden water van 25 graden Celsius hebt om dit huis te verwarmen. Bestaande woningen zouden zo met relatief weinig kosten voorzien kunnen worden. Nieuwbouw kan dat ook en heeft bouwtechnisch zelfs nog meer mogelijkheden.”
Idee 2: daken beter benutten
“Op alle overheidsgebouwen (maar ook op industriële panden) zouden zonnepanelen met vergrootlenzen moeten komen. Bij overschot zou er zelfs energie geleverd kunnen worden aan de nutsbedrijven. Iemand bij de gemeente zou in kaart kunnen brengen hoeveel vierkante meter dak en andere toepasbare ruimte er is om die elektriciteit op te wekken. Vrienden van ons wekken met zonnepanelen op hun dak zoveel stroom op, dat ze de woning grotendeels door infraroodstralers verwarmen, hun elektrische auto ermee opladen en verder het huis verlichten en ervan kunnen douchen!”
Idee 3: wegen verlichten en verwarmen
“Alle doorgaande wegen zouden voorzien kunnen worden van transport-elektriciteitsdraden waarop snoerverlichting zit, die in de winter tevens in de rijstroken enige warmte uitstralen zodat er geen sneeuw en ijs blijft liggen. Transportkabels, die toch nodig zijn, geven immers warmte af en voorkomen zo bevriezing. De energie die extra nodig is voor die wegen zou je kunnen halen uit de zonnewarmte op het zwarte asfalt, door middel van collectoren en panelen in het wegdek die zowel stroom als warmte produceren.”
Alleen maar voordelen
“Andere maatregelen, zoals gescheiden afval ophalen en goede isolatie, zijn al aan de gang en moet nog verder worden doorgevoerd. Voor al deze projecten heb je heel veel mensen nodig. Daardoor zijn er zestig procent minder werklozen, zijn vervelende groepen van de straat en daardoor goede voorzieningen voor ouderen en hulpbehoevenden, want alles is redelijk betaalbaar. Dat is toch ons aller streven. Geen uitstoot en een klimaatneutrale toekomst. Een aantrekkelijke stad om te wonen, werken en recreëren – we zouden zelfs door kunnen groeien naar een stad met zo’n 160.000 inwoners. Lage energielasten. Kansen voor toerisme. Woningbouw. Noem maar op! En het is allemaal reëel: dit kan al. Ieder complex project kunnen we op simpele wijze benaderen. Aan de slag!”
Joop Martinali, inwoner gemeente Helmond
